SŁOWNIK – pojęć związanych z yerba mate

Pomysł na słownik nie wydaje się czymś odkrywczym, ale jak wiele osób z nas, wiem jak to jest, gdy zainteresujemy się czymś dla nas ciekawym i najpierw szukamy w Internecie treści na ten temat. Najczęściej pierwszym źródłem są fora tematyczne, gdzie od razu wpadamy w gąszcz informacji niekoniecznie specjalistycznej, ale charakterystycznej dla danego tematu. Tak samo jest w przypadku yerba-mate – niby niewiele potrzeba informacji na sam początek (najważniejsze to jak przyrządzić napar) ale z każdym krokiem na przód zaczynają się pojawiać nowe dla nas określenia. Jest tak też w przypadku yerby gdzie poznamy takie słowa jak np. matero, alpaka, bombilla, palo santo czy currado.

Człowiek zainteresowany zgłębieniem tematu będzie brnął aż wszystko wyjaśni, lecz nie wszyscy tacy jesteśmy i część z nas chce po prostu szybko się dowiedzieć co daje yerba, jak ją zrobić, jak pić i w czym. W tym celu powstał słownik, dla szybkiego wyjaśnienia treści dostępnej także na swiatyerby.pl a bardziej zainteresowanym tematem pozwoli od czegoś zacząć. :- )

– Algarrobo: naczynie do picia yerba mate wykonane z drewna, niekoniecznie jednego gatunku z rodziny Prosopis Alba.

– Alpaka: stop metali takich jak miedź, nikiel i cynk. Często nazwane Nowym Srebrem jako, że naśladuje ten szlachetny metal. Najczęściej służy do wyrobu bombilli i ozdób naczyń (np. wirole tykw)

– Barbacua: yerba mate prażona. Jest zielona w przeciwieństwie do prażonej “Tostado” czyli brązowej, prażonej yerby.

– Boldo: (Boldi folium) krzew lub małe drzewko z którego wykorzystuje się liście do mieszanek yerb. Zioło to poprawia trawienie, wskazane na niestrawność, zaparcia lub skurcze jelit.

– Bombilla: rurka do picia mate, najczęściej wykonana z metalu np. stali nierdzewnej. Najczęściej zakończona sitkiem, które filtruje napar.

– Chá mate: mate saszetkowana (cocido). W Ameryce południowej również określeniem tym nazywa się napoje butelkowane na bazie yerba mate.

– Calabaza: inaczej tykwa (Lagenaria siceraria), naczynie wykonane z owocu tykwy.

– Cedron: werbena cytrynowa, bardzo znane zioło w Ameryce Południowej. Stosowane nie tylko jako dodatek do herbat i yerby ale również w ziołolecznictwie. Ze względu na swój cytrynowy aromat jest bardzo popularnym dodatkiem do yerby na ciepło i na zimno (“terere”).

– Cebador: to tzw mistrz ceremonii, jest nią osoba która przyrządza, zalewa i podaje yerbe.

– Chimarrao: (bardzo) drobno mielona yerba mate pochodząca z Brazylii.

– Compuesta / Con hierbas: yerba z dodatkiem różnych ziół.

– Con Bajo Contentido Polvo: yerba mate z niską zawartością pyłu lub pozbawiona go całkowicie.

– Cocido: yerba mate w wersji saszetkowej.

– Con Palo: z patyczkami, inaczej yerba mate zawierająca drobne patyczki.

– Cosecha Seleccionada: yerba pochodząca z selekcjonowanych zbiorów(nie zawsze), zbierana w określonym czasie bardzo często poddawana dłuższemu procesowi przygotowywania/leżakowania.

– Currado: proces przygotowania naczynia do użytku, najczęściej tykwy.

– Catuaba / Katuava: afrodyzjak pozyskiwany z ciętej kory brazylijskiego drzewa Catuaba. Dodatek do yerba mate.

– Despalada: yerba bez patyczków, najczęściej mocniejsza odmiana. Może zawierać do 10% patyczków.

– Elaborada: inaczej yerba przetworzona, często potoczne określenie na yerbe z patyczkami, nie przekraczającymi 35% objętości paczki, często mniej pobudzająca niż despalada.

– Erva Mate: Brazylijskie określenie na yerba-mate.

– Guampa: jest to naczynie wykonane z bydlęcego rogu jak i(lub?) kopyta, drewna, ceramiki czy stali nierdzewnej, najczęściej przeznaczone do picia yerby na zimno czyli terere.

– Guarana: roślina pnąca, krzew którego owocem jest ziarno o dużej zawartości kofeiny (4-6%).

– Guarani: Indianie Guarani, pierwsi eksploatatorzy yerba mate, dzięki której likwidowali poczucie głodu i zmęczenia, poprawiając przy tym kondycję i wydolność organizmu.

– Lavado: yerba po wielu zalaniach, wypłukana ze smaku (zalana wrzątkiem).

– Limón: cytryna.

– Libre De Gluten: bezglutenowa.

– Manzana: jabłko.

– Mateina: kofeina zawarta w yerba mate.

– Mate: 1. Określenie na napar lub susz (ostrokrzew paragwajski)

  1. Naczynie do przyrządzania yerby.

– Mate de Leche: yerba mate z mlekiem w wersji na ciepło lub zimno.

– Mate de Ruso: yerba zalewana sokiem np. pomarańczy.

– Mate Dulce: yerba z cukrem.

– Organica: yerba mate organiczna.

– Palo Santo: wiecznie zielone drzewo, wiecznie żywy pień/święty pień. Drewno określane mianem Palo Santo, jest bardzo aromatyczne i często wykorzystywane do produkcji naczyń do yerby oraz w aromaterapii.

– Pampeano: naczynie wykonane z drewna Palo Santo (może być inne drewno lub materiał) wyróżnia się specjalną rynienką i dziurkami w niej. Jest to system zalewania suszu po ściankach naczynia, co ma sprzyjać stopniowemu wypłukiwaniu yerby od samego dna.

– Saborizada: yerba mate aromatyzowana.

– Selecion / Especial / Premium: yerby specjalnie selekcjonowane(nie zawsze, głównie dłużej leżakowane), bardzo często długo leżakujące przed pakowaniem i sprzedażą

– Silueta: (Sylwetka) najczęściej yerba z dodatkiem ziół wspomagających odchudzanie i przemianę materii.

– Sin Humo: yerba mate która nie została poddana procesowi suszenia nad dymem, lecz gorącym powietrzem.

– Suave: łagodne i delikatniejsze gatunki yerby.

– Tykwa: owoc, z którego wykonuje się najpopularniejsze i najbardziej dostępne naczynia do picia.

– Naranja: pomarańcza.

– Sin: bez (np. Sin Palo – yerba mate bez patyczków, lub Sin humo – yerba mate suszona bez dymu)

– Con: z czymś (np. Con Palo – yerba mate z patyczkami)

– Yerba Mate: ostrokrzew paragwajski poddany obróbce w celu przygotowania suszu do spożycia.

– Yerbera: pojemnik do przechowywania yerby.

2 komentarze